De actuele onderwerpen over motoren gaan nu vaak over boten van 8-9 meter.
Vandaar ik die 4 ton en 20 pk als theoretisch voorbeeld neem.
Stel dat een Van Leeuwen schouw van 8,5 meter 4 ton weegt en vol beladen 4.5 ton.
Dan komen we op 20-22.5 pk.
Dan zou ik kiezen voor een 27 pk 3 cilinder motor.
Het is allemaal nog met de natte vinger maar het klopt heus.
Wat scheelt is het uiteindelijke schroeftoerental (zie het Solé voorbeeld van Byl54) waarbij de motor met het laagste toerental iets zuiniger is.
Motorontwerp en brandstofverbruik:
Mijn ervaring is dat een (ouderwetse) Peugeot Indenor gemiddeld 2x zoveel brandstof verbruikt dan bv. een VW marine (elektronisch motormanagement).
Tot ieders verbazing bleek de Vetus 42 PK ook de helft te gebruiken (bij die test hebben we van de Peugeot de keerkoppeling en de schroef laten zitten)
Een bootmotor met een keerkoppeling reductie van 2:1 is minder effectief dan eentje met een 3:1 reductie.
Dan hebben we het over het schroefrendement.
Schrik niet, de gemiddelde jachtschroef achter een 30 pk motor heeft slechts een rendement van 35-40%.
Om daar wat aan te doen wordt het duur: Of een (moderne) hydraulische keerkoppeling en dan een 3:1 reductie en eventueel een straalbuis.
Dat laatste is erg kostbaar en komt het schroefrendement (bij mijn 10 meter boot) op 53%.
Dat verdien je nooit terug in de pleziervaart, wel handig is dat de straalbuis stuurbaar is en de boot ook achteruit goed bestuurbaar is.
Die factor 2 tussen oude ontwerpen en de zuinigere modellen is wel handig om mee te tellen omdat je dat telkens in de portomonee voelt.
Verder houd men het vaak bij een 2:1 reductie dan kan er een goedkopere mechanische keerkoppeling achter en de schroef is niet zo groot waardoor die in het schroefraam past.
De Dutch Tender weegt ca. 9 ton. Dat zou dan 45 pk worden.
Note: De boot is om de schroef heen ontworpen; er kan een 24 duim schroef onder!
Wat hebben we aan verschillende motoren ingebouwd?
1. VW TDi 95 pk/4000 rpm reductie 2.5:1 = max 14.5 km/u.(oud type VW)
2. VW SDi 50 pk/3000 rpm, reductie 2.5:1 = max. 13.8 km/u.(oud type VW)
3. VW SDi 50 pk/3000 rpm, reductie 2.7:1 = max. 13.8 km/u.(nieuw type VW)
4. Yanmar 54 pk/3000 rpm, reductie 2.5:1 = max. 13.8 km/u.
5. Yanmar 50 pk/ 2700 rpm, reductie 2.7:1 = max. 13.8 km/u.
6. Vetus 32 pk/2500 rpm, reductie 2.7:1 = max. 12.8km/u (was een teruggestelde 42 pk motor)
(van ieder type noem ik er 1, dezelfde motoren zijn niet vermeld maar doen hetzelfde)
Wat zien we nu?
95 pk is veel te veel en 32 pk haalt geen 13.8 km/u maar voldoet verder prima omdat we ongeveer nooit 13.8 km/u varen..
We hebben hermotoriseringen gedaan met oudere boten van 9-10 meter en men wilde zelf dan toch de 42 pk Vetus diesel hebben (reductie 2:1).
Prima hoor maar niet nodig!
Gemiddeld verbruik: tussen de 1.6 en de 2.1 liter per uur..
Een klant kreeg ruzie met zijn vrouw en was er van overtuigd dat ze de tankbeurten niet goed in het logboek had gezet
Als we een 42 pk Vetus op de plek van een 62 pk Peugeot zetten blijkt de schroef te licht.
Dat kan niet maar het is wel zo omdat die 42 pk wel klopt en de 62 pk niet.
Bij weer een ander (9.5 meter motorkruiser) was de (zgn. 62 pk) Peugeot stuk gelopen.
Die ging minder ver weg en koos voor een 27 pk Solé 3 cilinder met het idee dat dat net moest gaan.
Welnu: Die boot loopt nog net zo snel als met de oude Peugeot..
Er was nog een item: Gaat die kleine motor lang genoeg mee?
Jazeker, die 3 cilinder doet max. zelfs 3600 rpm maar dat gebruik je in de praktijk niet.
Bij gemiddeld bv. 2 liter per uur gebruik je maar 8-10 pk en zal de motor tussen de 2000 en 2100 toeren draaien.
Bij die voorbeeldmotoren is het zo dat ze juist met meer toeren mooier gaan lopen en dus geen lawaai maken.
Tot zover weer even genoeg stof tot nadenken?