electra aanpakken

[sebas]

Hoi,
Ik ben geen electromonteur maar sinds niet al te lang eigenaar van een boot waar ik e.e.a. aan wil verbeteren.
De boot is voorzien van een acculader, zonnepaneel, walstroom via ongeaard verlengsnoer
Bij het inventariseren van de electra liep ik tegen een aantal zaken aan;

- Walstroom komt via een verlengsnoer binnen naar een ongeaarde stekkerdoos met daarop de boiler en de acculader.
- De boegschroefaccu wordt alleen via de motor geladen, niet via walstroom of zonnepaneel.
- Zwarte kabels verbinden de PLUS van Accu 1 en 2 en de accu keuze schakelaar zit op de MIN
- Erg veel draden direct op de accu 1 pool aangesloten
- Weinig of geen of verkeerde zekeringen
- Massa via de romp van het schip (bv boegschroef)
- rommelige bekabeling
- 230 omvormer weinig capaciteit
- Argofet heeft maar 2 aansluitingen
- Bij hoofdschakelaar Setting off worden accu’s ook niet geladen.
- bij keuze schakelaar OFF is de Accu toch nog ergens op de min gekoppeld aan de romp
- de keuze schakelaar zit gemonteerd op de MIN

Ik ben aan het inventariseren gegaan en dat is nog niet helemaal voltooid maar ik wil het volgende verbeteren;
- Alle accu's worden geladen zowel met Dynamo als de acculader en het zonnepaneel.
- Zekeringen op de meeste componenten met de juiste amperage
- Juiste kleuren en dikte draden
- Nette verdeelstrips
- In nood een accu bij kunnen schakelen bij de start of service accu óf zelfs de boegschroef accu
- Geen spannings circuits via de romp
- Evt ampere meter om de dynamo te controleren en/of accu monitor's.

Dat geprobeerd in een tekening te brengen en mijn vragen zijn het volgende ;
- Kan de opzet met de accu keuze schakelaar/argofet/cyrix relais? Of mis ik hier zaken ?
alles wordt in principe geladen door de Dynamo en de walstroom, de service accu ook nog via het zonnepaneel evt met het cyrix relais ook de boegschroef accu.

- Zijn er nog losse hoofdzekeringen op de accu nodig ?
Mij lijkt het slim om hoofd schakelaars per accu op de MIN te plaatsen en de keuze schakelaar op de PLUS zodat ik 100% zeker alles kan uitschakelen via de accu schakelaars.

- Zijn er nog overige opmerkingen ?
Ik wil naast de Argofet, cyrix relais, zekeringen, strips, kabels niet teveel andere apparatuur gaan aanschaffen.

Hieronder de incomplete tekening

[R.C.Grootveld]

Tja, zo op het eerste gezicht een aardig begin.
Maar persoonlijk zou ik het toch anders doen:
= Geen aparte accu voor de boegschroef, maar die gewoon op je startaccu zetten.
= Vergeet die 0-1-2-B schakelaar, maar hooguit een overbruggingsschakeaar tussen Start en Service accu
= Geen gescheiden lader en omvormer, maar een combi met 2 uitgangen (start en service) power assist en walstroom begrenzer
= Scheidingstrafo
= MOS-FET diodebrug met 3 ingangen: Lader = Dynamo = ZP
= Walstroomkabel met randaarde (formeel mag voor dit soort toepassingen alleen geaard icm de gepolariseerde CEE-Stekker gebruikt worden)
= Ampere meter lijkt leuk, maar je hebt meer aan een battery-monitor

Maar, nogmaals, dit zou mijn persoonlijke aanpak zijn, anderen zullen er ongetwijfeld anders over denken, elk met eigen argumenten.
En afgezien van de ZP en de overbruggingsschakelaar, zit het bij mij aan boord ook zo . . .
En dat bevalt me al 16 jaar prima .

[sebas]

Hi!
Bestaan er 3 ingangen fet’s?
Wat is het verschil tussen een 1-2 schakelaar en een overbruggingsschakelaar ? Ik wil in principe alleen de service accu’s geschakeld hebben en puur voor nood de start accu erbij.
De lader combi goed idee maar is meteen weer 2 apparaten weggooien en een hoop geld
Uitgeven.
Scheidingstrafo is sowieso een must ism een goede walstroom aansluiting.
Nu is dat echt een onveilige bende van wat ik zag en mogelijk kans op elektrolyse.

Mijn plan was met name zaken netter en veiliger maken maar ook niet alle apparatuur meteen overboord te doen.

Grootste vraag was de combi fet en cyrix?

[R.C.Grootveld]

Sorry ik heb me vergist, er zijn inderdaad geen MOS-FET bruggen met 2 ingangen.
Dus ik heb nog eens naar je schema gekeken:
Mijn bedenkingen (maar anderen zullen en mogen daar anders over denken):

- Waarom een aparte accu voor je boegschroef?
- Waarom een hoofdschakelaar aan de accu van je BS en ook nog eens één bij de BS zelf?
- Waarom én een hoofdschakelaar per accu én een 0-1-2-B schakelaar?

Mijn advies (maar ook hier...)
- Vergeet die BS accu, als je de BS gebruikt, loopt je motor en dan kan de motordynamo al en groot deel van de stroom leveren
- Vergeet die 0-1-2-B schakelaar (een dynamo vind het vaak niet fijn om onbelast te draaien, en dat is hier niet uitgesloten)
- Beide accu's laden via walstroomlader of dynamo met voor elk een MOS-FET of Cytrix (ken die dingen niet, maar is volgens mij een scheidingsrelais)
- Zonnepaneel alleen op de service accu aansluiten (startaccu heeft niet zoveel zin, want die zet je 'vol' weg)
- Eventuele overbruggingsschakelaar tussen start en licht uitvoeren als sleutelschakelaar met dezelfde sleutel als je hoofdschakelaars (dus 3 identieke sleutels) en (en nu komt het) één sleutel thuis laten of in elk geval heel diep wegstoppen.
Aangezien je de sleutel er alleen uit kunt halen in de 'Off' stand (althans, bij de goede) moet je dus eerst één accu afkoppelen om vervolgens met die sleutel de overbrugging te maken.
Op die manier is het uitgesloten dat je de 2 accu's met elkaar verbindt
- Je kunt je zelfs afvragen of je uberhaupt wel hoofdschakelaars wilt. Ik heb ze niet, behalve één voor de motor en één voor de BS, voor de rest zijn alle 12V circuits uitgevoerd met circuit-breakers: Schakelaar en zekering in één
En een overbruggingsschakelaar heb ik ook niet

Gezien je opmerking over de omvormer, was ik er vanuit gegaan dat die vervangen zou worden.
In dat kader:
Je hebt nu een lader met 1 uitgang en een omvormer van beperkte capaciteit
Ik zou toch overwegen om een combi aan te schaffen met 2 uitgangen: Een zware, geregelde voor je service set en een lichte (iha 4-5 A) voor je startset en powerassist en instelbare walstroombelasting.
Kost wat, maar dan heb je ook wat! Ik zou hem niet willen missen, het enige wat ik hoef te weten is de Imax van de walstroom en mijn vrouw hoeft nooit te vragen kan dit en/of kan dat.

En zo heeft ieder zijn eigen argumenten om het op een bepaalde manier te doen.
Ik ben van het 'keep it simple' type en denk preventief, dwz mogelijke menselijke fouten op voorhand te voorkomen . . . door zo min mogelijk schakelaars.

Ik heb diverse mensen geholpen met een E-Problemen en het nodige gelezen op binnenlandse en buitenlandse social media en in 9 van de 10 gevallen waren E-problemen terug te voeren op menselijke fouten icm schakelaars die die fouten mogelijk maken, met de 0-1-2-B op Nr 1 ...

[Solita74]

Grootveld zo is het !!! Voor mij heel bekend !! Mijn accu’s staan iets verder bij de BS vandaan maar opgelost met 120m3
Kabels

[R.C.Grootveld]

Grootveld zo is het !!! Voor mij heel bekend !! Mijn accu’s staan iets verder bij de BS vandaan maar opgelost met 120m3
Kabels

Ik hem hem nooit nagemeten, maar die kant gaat het wel op.
Mijn accu's staan, samen met de combi allemaal in 'de kelder' (zoals wij de ruimte onder de open kuip noemen) en er loopt dus gewoon een dikke kabel naar voren voor de boegschroef en de ankerlier.

[gewoonmich]

Grootveld zo is het !!! Voor mij heel bekend !! Mijn accu’s staan iets verder bij de BS vandaan maar opgelost met 120m3
Kabels

120mm2 kabels is flink. Hoeveel pk is jou boegschroef? En hoeveel meter moet je overbruggen?

Wij hebben een 4pk boegschroef en 70mm2 kabels er naar toe. Kabels zijn 5m. lang. de startaccu waar de boegschroef bij zit is een Optima. We hebben geen enkel probleem en het zit zo nu ongeveer 3 jaar.

[FKZ]

Even een paar opmerkingen:

De zekeringen zijn voor de draad dikte die je kiest niet om de apparatuur te beschermen. Zekeren doe je zo dicht mogelijk bij de accu of verdeel punt. Een zekering in een apparaat of dicht bij een apparaat doet niks aan het voorkomen van het smelten van de bedrading bij kort sluiting als de kort sluiting voor die zekering ontstaat! Een eigenaccu voor de boegschroef is een keuze hier kan je voor op tegen zijn. Is niet fout of goed gewoon een keuze waar je of achter kan staan of niet. Zou voor mij afhangen van hoogte van de stroom en afstand die je moet overbruggen. Ook of er ruimte is voor dikke bekabeling.

Ik zou de accu keuze schakelaar er tussen uithalen die kan verkeerd bedient worden of men kan niet bekend zijn met hoe jij hem hebt aangesloten. In welk geval van nood wil jij je HH accu combineren met je startaccu? Zoals het er staat is het om de start accu de huishoud accu functie te laten overnemen? Dit zou ik alleen doen als er medische apparatuur op de huishuidaccu geschakeld is die moet werken? Als het is om start functie te behouden dan moet je afwegen of het eventueel tijdelijk fysiek verplaatsen van de boegschroef accu makkelijk te doen is of met een paar start kabels van de boegschroef accu naar de start accu gewerkt kan worden.

Als ik op je plaatje af ga dan staan je HH accu en start accu dicht bij elkaar en zit er een behoorlijke afstand tussen je boegschroef accu en je start accu? En ligt er een dun draadje voor de laadspanning van de dynamo naar de boegschroefaccu? Als dat zo is zou ik nooit een cytrix tussen de boeg en start accu zetten omdat op het moment dat je de overbruggingsfunctie gaat gebruiken je hoge stromen door heel dunne draadjes gaat sturen. Ik hou er van om zaken zo veel mogelijk gescheiden te houden. Dus de start accu op de dynamo en de start motor op deze accu ook het motor paneel. Op de HH accu alles wat te maken heeft met verlichting en navigatie etc. Dit zijn allemaal kleine belastingen en daar is een HH accu voor. Een start accu doet even hoge stroom en moet dan weer vol.

Ik ga het waarschijnlijk als volgt doen: Boegschroef bedraden vanaf de motor kamer op de start accu die bedoelt is voor korte inschakelduur en hoge stromen. Starten en boegschroef worden niet tegelijkertijd gebruikt kan dus prima. Samen op 1 hoofdschakelaar routine is motor uit hoofdschakelaar om zetten en dan is dus de boegschroef direct spanningsloos. Accu word geladen door de dynamo en anders niks. HH accu laden bij gebruik dynamo via DC/DC lader verder een eigen lader/omvormer bij walstroom gebruik. Als ik een zonnepaneel toevoeg dan enkel voor de HH accu en niet voor de start accu. Via schakel paneel met zekering de kleine verbruikers zoals navigatie verlichting, waterpomp, binnen verlichting etc geschakeld zijn 8 schakelaars met zekeringen enkel voor 12 volt gebruikers. In de leef ruimte 220 wcd die of via de omvormer of via de walstroom werken. Deze zijn apart gezekerd via 2 alamats (zekering en aardlek in 1)

Voor de start en HH accu worden verschillende accu technieken gebruikt die allebei een andere ideale laad karakteristiek hebben. In dit geval AGM voor de HH en een goedkope gesealde start accu. De dynamo is afgeregeld op het ideaal laden van de start accu. De DC-DC lader heeft een ideale laad karakteristiek voor de AGM accu. Dit zou in basis een goed toekomst bestendig systeem zijn.

Momenteel bestaat het E systeem door 1 accu bank (semi tractie) voor starten en HH functie. Enige nadeel als de accus leeg zijn kan ik niet meer starten. Ik heb dit bootje 1 jaar en tot nu toe geeft dat geen problemen. Liggen wel zoveel mogelijk aan de walstroom en enige 12 volt gebruikers zijn de koelkast, 2 lichtjes binnen en de waterpomp. Alle andere verlichting werkt via batterijen en is dus geheel onafhankelijk.

[sebas]

Hoi allemaal,

Bedankt voor de reacties!

De accu's heb ik al dus ik ben er vanuit gegaan die te blijven gebruiken.
Dus ik probeer met weinig tot geen nieuwe apparatuur maar wel bekabeling, schakelaars, zekeringen de boel beter te krijgen.
Uiteraard met de juiste dikte van bekabeling.

Mijn idee was om sowieso op de MIN per accu een hoofdschakelaar te zetten zodat er bij een vallende draad nooit sluiting kan komen als je aan het klussen bent.
De hoofdschakelaar op de PLUS zit er al, zowel op de boegschroef met een sleutel als via de 1-2-both schakelaar.
De gedachte van keep it simple ben ik helemaal mee eens, maar ik houd ook graag extra veiligheid met stroom.

De boegschroef accu zit inderdaad voorin en wordt nu d.m.v. een niet al te dikke kabel opgeladen.
Ik heb afgelopen zomer tijdens mijn eerste vaarervaring behoorlijk de boegschroef moeten gebruiken en had het idee dat deze accu ondanks draaiende motor toch na een tijd zwak begon te raken.
Vandaar dat ik die zo vol mogelijk wil laten zijn. En een lege start accu omdat de boegschroef veel gebruikt is .. mwah
Ook had ik het idee dat de huishoud accu na een nachtje best wel zwak werd, ik vermoed door de koelkast en doordat we met 7 man op de boot zaten.
Maar ik heb/had geen accu meters dus het was puur op gevoel.

Circuitbrakers op de 12v circuits wil ik sowieso, die zijn nu helemaal niet aanwezig.
Ik was uit gegaan van zekeringen maar dat is veel onhandiger natuurlijk.
Ik weet alleen niet in welke AMP's deze breakers verkrijgbaar zijn of je daar uberhaupt onderscheid in moet maken voor de kleine verbruikers.

Een power assist en zwaarderdere lader zijn natuurlijk top maar ook voor de toekomst
Walstroom, aarde en zekering is nog wel een dingetje, maar dat heb ik nog niet uitgewerkt, ik moet ook nog een goede plek vinden om e.e.a. te gaan monteren i.p.v. de losse bekabeling en apparatuur verspreid.

Wat is nou precies het probleem met de 1-2-both-off schakelaar ?
Ik zie er veel over maar niet wat het concrete issue zou kunnen zijn.
En hoe kan je deze dan verkeerd bedienen ?
En ja, hoe minder onderdelen hoe minder fouten er kunnen optreden.

tnx alvast !

[FKZ]

de 1-2- both-off schakelaar kan je fout bedienen door deze door de off stand te draaien als de dynamo stroom levert. Die kan dan nergens met zijn stroom naar toe en kan stuk gaan. Ook sluit je feitelijk 2 accu kort door ze aan elkaar te verbinden. Als je dus 1 slechte accu hebt gaat de rest mee als je hem op both laat staan. Je kan vergeten na het stoppen van de motor de schakelaar op de HH accu te schakelen dan kan je mogelijk niet meer starten de volgende dag. Ik ben van mening dat een start accu geladen word door de dynamo. En in het vaar seizoen niet nog door een zonnepaneel/ accu lader. Dat is voor de verbruiks accu die dan ook van een ander en duurder type kan zijn. Als je boegschroef accu slecht presteerd dan is die accu waarschijnlijk bijna stuk. De meeste boegschroeven hebben een thermische uitschakeling van 2 min of een beveiliging van 2 min per uur gebruik. Als je boeg schroef 450 ampere trekt heeft deze na 2 min 15 Ah uit je accu gehaald. Je zou dus minimaal een start accu van 75Ah neer moeten zetten om in de accu specs te blijven van een start accu. een Start accu vind meer dan 20% ontladen niet fijn. Omdat het niet helemaal duidelijk is wat je hebt en gaat her gebruiken krijg je verschillende adviezen. Je kan met de kennis van nu het zo luxe mogelijk maken. Of met de spullen die je hebt een degelijk en veilig systeem met mogelijk een paar nieuwe dingen of juist oude dingen verwijderen.

succes